Το ανοσοποιητικό σύστημα μας προστατεύει από νοσήματα που προκαλούνται από βακτήρια, ιούς και τοξίνες και συμβάλει στην απομάκρυνση ξένων σωμάτων και κακοήθων κυττάρων από τον οργανισμό μας. Επιπλέον, το ανοσοποιητικό σύστημα ευθύνεται για την αρνητική παλίνδρομη ρύθμιση των ανοσολογικών αντιδράσεων κατά των εξωτερικών ακίνδυνων πυροδοτητών όπως οι τροφές, ή κατά των ιστών του ίδιου του οργανισμού.
Η αδυναμία της ρύθμισης αυτής μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα της ανάπτυξη μιας αλλεργίας ή αυτοάνοσων διαταραχών. Το ανοσοποιητικό σύστημα δεν είναι πλήρως αναπτυγμένο κατά τη γέννηση, ωριμάζει τα πρώτα χρόνια της ζωής. Έτσι, το ξεκίνημα της ζωής είναι μια πολύ σημαντική φάση για την εκπαίδευση του ανοσοποιητικού συστήματος ενός παιδιού. [1]
Το ανοσοποιητικό σύστημα δεν είναι πλήρως αναπτυγμένο κατά τη γέννηση, ωριμάζει όμως τα πρώτα χρόνια της ζωής.
Η ανοσία ξεκινά από το πεπτικό σύστημα
Το 70-80% των ανοσοποιητικών μας κυττάρων ζουν στο πεπτικό μας σύστημα [2] μαζί με τα 100 τρισεκατομμύρια βακτήρια του εντέρου που σχηματίζουν το εντερικό μικροβίωμα.
Το πεπτικό αποτελεί μια βασική είσοδο στον οργανισμό για παθογόνα, τοξίνες και αλλεργιογόνα και ένας από τους βασικούς ρόλους του ανοσοποιητικού στο γαστρεντερικό σωλήνα είναι να διαχωρίζει τα ακίνδυνα αντιγόνα, όπως οι τροφές, από τυχόν κινδύνους για την υγεία.
Η ανάπτυξη ενός υγιούς ανοσοποιητικού συστήματος βασίζεται έτσι στην εγκατάσταση ενός υγιούς μικροβιώματος του εντέρου στο ξεκίνημα της ζωής, το οποίο σχετίζεται άμεσα με τη διατροφή.[3,4]
Η επίδραση της διατροφής στο ξεκίνημα της ζωής στην ανάπτυξη του ανοσοποιητικού.
Η χορήγηση της σωστής διατροφής κατά το ξεκίνημα της ζωής μπορεί να επηρεάσει θετικά το μικροβίωμα του εντέρου και έτσι την ανάπτυξη του ανοσοποιητικού συστήματος.
Αυτό οδηγεί σε άμεσα οφέλη, για παράδειγμα υποστηρίζει την υγιή σωματική και διανοητική ανάπτυξη, αλλά και σε μακροπρόθεσμα, προλαμβάνοντας νοσήματα και διευκολύνοντας τη διαχείρισή τους. Μάλιστα, μελέτες δείχνουν πως, για παράδειγμα, οι αλλεργίες μπορεί να προληφθούν κάνοντας τις σωστές διατροφικές επιλογές κατά τις πρώτες 1000 ημέρες της ζωής.
Το ανθρώπινο γάλα είναι η καλύτερη πηγή σίτισης για τα βρέφη κατά τους πρώτους έξι μήνες της ζωής, περιέχοντας όλα τα απαραίτητα συστατικά για την υγιή σωματική και διανοητική τους ανάπτυξη. [5]
Το ανθρώπινο γάλα περιέχει επίσης πλήθος ανοσοποιητικών παραγόντων (π.χ. ανοσοποιητικά κύτταρα, μητρικά αντισώματα, πρεβιοτικά, νουκλεοτίδια, λιπαρά οξέα και υδατάνθρακες) που δρουν σε συνεργασία για να βελτιστοποιήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα, να προστατέψουν το βρέφος από λοιμώξεις και να συμβάλουν στην πρόληψη των αλλεργιών.[6,7,8,9,10,11,12]
Αυτοί οι ανοσοποιητικοί παράγοντες συμβάλουν επίσης στη μείωση του κινδύνου για μη μεταδιδόμενες ασθένειες αργότερα στη ζωή όπως η νόσος του φλεγμονώδους εντέρου, η παχυσαρκία και ο διαβήτης τύπου 2. [13]
Για τις μητέρες που δεν μπορούν να θηλάσουν, η βρεφική φόρμουλα είναι μια αξιόπιστη εναλλακτική. Όλο και περισσότερα επιστημονικά στοιχεία υποδεικνύουν πως συγκεκριμένα συστατικά όπως τα πρεβιοτικά, τα προβιοτικά και τα συνβιοτικά μπορούν πιθανώς να επηρεάσουν την ανάπτυξη ενός υγιούς ανοσοποιητικού συστήματος.[14,15,16,17]
1.Prescott SL. University of Western Australia Press, Crawly, Western Australia, 2015.
2.West CE, et al. J Allergy Clin Immunol, 2015 Jan;135(1):3-13.
3.Weizman Z. R. Orel (ed); Ljubljana Institute for Probiotics and Functional Foods, 2014.
4.Azad, MB, et al. Clin Exp Allergy, 2015;45(3):632-43. .
5.WHO. Global strategy on infant and young child feeding. 2003.
6.Duijts L, et al. Pediatrics, 2010;126:e18-25.
7.Ip S, et al. Evidence Report/Technology Assessesment, 2007;153:1-186.
8.Ip S, et al. Breastfeeding Medicine, 2009;4(Suppl 1):S17-S30.
9.Quigley, et al. Pediatrics, 2007 119: e837-42.
10.Chantry CJ, et al. Pediatrics, 2006;117:425-32.
11.Nishimura T, et al. Pediatr Int 2009;51:812-16.
12.Greer FR, et al. Pediatrics, 2008;121:183-91.
13.American Academy of Paediatrics (AAP), Pediatrics, 2012;129:e827-841.
14.B Shouten, et al. J. Nutr, 2009;139:1398–403.
15.Van der Aa, et al. Clin Exp Allergy 2010;40:795-804.
16.Chua et al. WAC 2015, Poster 08102015.
17.Van der Aa, et al. Allergy, 2011;66:170-17.
