Σύμφωνα με μελέτες υπολογίζεται πως οι μισοί ογκολογικοί ασθενείς θα εμφανίσουν καρκινική καχεξία σε κάποιο από τα στάδια της νόσου (Arends et al, 2021).
Με τον όρο καρκινική καχεξία, γίνεται αναφορά στην υποθρεψία παρουσία μεταβολικών αλλοιώσεων αποδιδόμενων σε νεοπλασματικά νοσήματα. Σύμφωνα με τον ESMO (European Society for Medical Oncology), η καρκινική καχεξία υποδιαγιγνώσκεται και υποθεραπεύεται. Η απώλεια βάρους και η ανορεξία παραμένουν δύο από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα αυτής, ήδη από τα πρώτα στάδια της νόσου (Arends et al, 2021; Muscaritoli et al, 2015; Muscaritoli et al, 2017).
Πιο συγκεκριμένα υπολογίζεται πως το 30-80% των ασθενών βιώνουν απώλεια βάρους κάποια στιγμή, ανάλογα με το είδος του καρκίνου (Hebuterne et al, 2014).
H καρκινική καχεξία χαρακτηρίζεται από απώλεια μυϊκής μάζας
Η απώλεια βάρους έχει πιθανά ήδη προκύψει κατά τη στιγμή διάγνωσης της νόσου και πράγματι είναι ένα από τα πρώτα σημάδια πως κάτι συμβαίνει στον οργανισμό (Laviano et al, 1996). Στο στάδιο αυτό, η μείωση των κιλών προκαλείται κυρίως από τον ίδιο τον όγκο και μπορεί να οδηγήσει σε ‘καρκινική καχεξία’.
Το πολυπαραγοντικό αυτό σύνδρομο χαρακτηρίζεται από τη συνεχή απώλεια σκελετικής μυϊκής μάζας (Fearon et al, 2011), με ή χωρίς την ταυτόχρονη απώλεια λιπώδους ιστού, η οποία δεν είναι αναστρέψιμη μέσω της καθημερινής διατροφής και οδηγεί σε προοδευτική λειτουργική έκπτωση.
Επιστημονικά δεδομένα για την απώλεια μυϊκής μάζας στον καρκίνο
Τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα δείχνουν πως η ταχύτητα απώλειας της μυϊκής μάζας κατά τη διάρκεια της αντικαρκινικής θεραπείας, συσχετίζεται με την εξέλιξη της ασθένειας.
To 2018 oι Kurk et al, δημοσίευσαν τα αποτελέσματα μελέτης παρατήρησης σε ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο του παχέος εντέρου, τον τρίτο πιο συχνό τύπο καρκίνου στους άνδρες και τον δεύτερο στις γυναίκες (GLOBOCAN, 2017). Οι ερευνητές μέτρησαν τις αλλαγές στη μυϊκή μάζα των ασθενών ανάμεσα σε δύο κύκλους θεραπείας. Αναλύοντας τα δεδομένα σε διαφορετικά χρονικά σημεία, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι αλλαγές τόσο στο Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), όσο και στο Δείκτη Σκελετικής Μυϊκής Μάζας, δεν είναι γραμμικές, μάλιστα η απώλεια μυϊκής μάζας προηγείται της πορείας του καρκίνου. Μείωση του ΔΜΣ, σχετίζεται με αυξημένο ρίσκο εξέλιξης της νόσου, ενώ η απώλεια κιλών αποδόθηκε αποκλειστικά στην απώλεια μυϊκού ιστού.
Η απώλεια βάρους συσχετίζεται με την έκβαση της θεραπείας
H απώλεια βάρους ενδέχεται να επηρεάσει τόσο την ποιότητα ζωής των ασθενών (LeBlanc et al, 2015), όσο και την έκβαση της θεραπείας (Martin et al, 2015). Καθώς το δοσολογικό σχήμα εξαρτάται άμεσα, μεταξύ άλλων, από το ΔΜΣ του ασθενούς, η μείωση των κιλών οδηγεί σε υποβέλτιστη δοσολογία (Kazemi-Bajestani SM et al, 2016; Prado et al 2015).
Σε συνδυασμό με την ίδια τη νόσο, οι παρενέργειες της θεραπείας (χειρουργείο, ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία, ανοσοθεραπεία) ενδέχεται να επιδεινώσουν την απώλεια βάρους. Αυτό παρατηρείται διότι οι ασθενείς δυσκολεύονται να καλύψουν τις διατροφικές τους ανάγκες λόγω συμπτωμάτων όπως ο πρόωρος κορεσμός, η απώλεια όρεξης η ναυτία και ο έμετος (Ravasco et al, 2015).
Στη Nutricia αναγνωρίζουμε πως οι ασθενείς έχουν διαφοροποιημένες διατροφικές ανάγκες στο κάθε στάδιο της νόσου, τις οποίες στοχεύουμε να καλύψουμε μέσα από τη γκάμα προϊόντων Fortimel.
Arends J, Strasser F, Gonella S, et al. Cancer cachexia in adult patients: ESMO Clinical Practice Guidelines☆. ESMO Open. 2021;6(3):100092.
Fearon K, et al. Lancet Oncol. Published on 2011;12(5):489-95
Hebuterne X, et al. JPEN. Published on 2014;38:196
GLOBOCAN. Title of subordinate document. In: World Health Organization International Agency for Research on Cancer. Accessed: Published on 5 Oct 2017
Kurk, et al. Impact of different palliative systemic treatments on skeletal muscle mass in metastatic colorectal cancer patients. JCSM. Published on 2018; 9: 909–919
Laviano A and Meguid MM, Nutrition. Published on 1996;12:358-71
LeBlanc TW, et al. J Pain Symptom Manage. Published on 2015;49:680–689
Martin, et al. J Clin Oncol. Published on 2015
Muscaritoli et.al., Prevalence of malnutrition in patients at first medical oncology visit: the PreMio study, Oncotarget,2017, Vol.8 (No.45), pp:79884-79896.
Kazemi-Bajestani SM, et al. Semin Cell Dev Biol. Published on 2016;54:2–10
Prado CM, et al. Nutrition Society Irish Section Meeting, University College Cork, Cork, Irish Republic, 16-19 June 2015. 2016. Cambridge University Press, Cambridge. Published on June 2015. 2016