Ως φαρμακοποιός έχετε στενή σχέση με τους ηλικιωμένους πελάτες του φαρμακείου σας, καθώς τα άτομα ηλικίας 65+ επισκέπτονται πολύ συχνά το φαρμακείο, εμπιστεύονται τη συμβουλή του Φαρμακοποιού και απευθύνονται σε αυτόν για διάφορα θέματα υγείας ακόμα και πριν επισκεφτούν τον Ιατρό τους.
Η ακούσια απώλεια βάρους είναι συχνή στους ηλικιωμένους. Αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της δυσθρεψίας, μιας κατάστασης που εμφανίζεται συχνότερα στις ηλικίες άνω των 60 ετών και σχετίζεται με πολύ σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στην κατάσταση της υγείας τους. Λόγω της σοβαρότητας των επιπτώσεων της δυσθρεψίας στην υγεία των ηλικιωμένων είναι απαραίτητο οι Επαγγελματίες Υγείας, όπως ο Ιατρός ή ο Φαρμακοποιός, να γνωρίζουν και να συμβουλεύουν τους ασθενείς ή τους πελάτες τους αντίστοιχα.
Άρθρο σχετικά με τη δυσθρεψία από την κ. Κουτσούρη Α., Παθολόγο, Διευθύντρια Α’ Παθολογικής Κλινικής Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center
Τι είναι η δυσθρεψία;
H κατάσταση κατά την οποία το σώμα δεν λαμβάνει τις απαραίτητες ποσότητες σε θερμίδες, πρωτεΐνες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία μέσω της διατροφής και που οδηγεί σε διαταραχή της φυσιολογικής σύστασης του οργανισμού (ελαττωμένο λιπώδη ιστό και μάζα σώματος).
Είναι αποτέλεσμα ελαττωμένης πρόσληψης τροφής και θρεπτικών συστατικών ή διαταραχών στην απορρόφηση και στον μεταβολισμό και προκαλεί διαταραχές στην σωματική και νοητική λειτουργία. Εκτός των σωματικών αιτιών η δυσθρεψία είναι αποτέλεσμα ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων.
Η δυσθρεψία αποτελεί ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ για τους Επαγγελματίες Υγείας γιατί προλαμβάνεται και αντιμετωπίζεται. Δεν γνωρίζουμε όμως πώς η ανίχνευση της δυσθρεψίας και η αντιμετώπιση της βάση των κατευθυντήριων οδηγιών μπορεί να εφαρμοστεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στην κλινική πράξη.
Πόσο συχνή είναι;
Είναι συχνή σε ανθρώπους άνω των 60 ετών με επίπτωση που κυμαίνεται από 10-50% στην κοινότητα και απαντάται σε υψηλότερα ποσοστά ανάλογα με την ηλικία και την κατάσταση των ηλικιωμένων.
Που οφείλεται;
- Σε αλλαγές που προκύπτουν λόγω ηλικίας: ανορεξία, αισθητηριακές μεταβολές όπως διαταραχές γεύσης, διαταραχές μάσησης και κατάποσης.
- Πολυνοσηρότητα και πολυφαρμακία
- Διαιτητικούς περιορισμούς
- Άνοια
- Απομόνωση
- Κατάθλιψη
- Δυσκολία πρόσβασης σε τροφή (κινητικά προβλήματα, έλλειψη βοήθειας)
- Οικονομικούς λόγους
Ποιες οι επιπτώσεις της δυσθρεψίας;
Η δυσθρεψία σχετίζεται με αυξημένη θνητότητα, λοιμώξεις, αυξημένη νοσηρότητα και πιθανότητα νοσηλείας, μυϊκή αδυναμία και σαρκοπενία, πτώσεις, κακή ποιότητα ζωής, έκπτωση σωματικής δραστηριότητας, ευπάθεια και απώλεια αυτονομίας. [1]
Η ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών υγείας γύρω από την δυσθρεψία των ηλικιωμένων ασθενών, ομάδας που θα αυξάνεται με γοργό ρυθμό τα επόμενα χρόνια, θα προωθήσει την αναγνώριση της αλλά και θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την καλύτερη αντιμετώπισή της
Πως μπορώ να υποπτευτώ την δυσθρεψία;
Ένας επαγγελματίας υγείας μπορεί να αναγνωρίσει κάποια αντιπροσωπευτικά συμπτώματα:
- Αίσθημα καταβολής, ανημποριάς
- Ελαττωμένη ταχύτητα βάδισης
- Διαταραχή συγκέντρωσης, κατανόησης
- Ευερεθιστότητα, κατάθλιψη, θυμός
- Αίσθημα κρύου
Επίσης μπορεί να αναγνωρίσει κάποια ενδεικτικά σημεία:
- Απώλεια βάρους >3 κιλά το τελευταίο τρίμηνο
- Σημεία αφυδάτωσης
- Ο ρουχισμός να είναι μεγαλύτερου μεγέθους
- Οι οδοντοστοιχίες να μην εφαρμόζουν
Παρά το γεγονός ότι η δυσθρεψία σχετίζεται με θνητότητα, νοσηρότητα και αυξημένα κόστη υγείας η δυσθρεψία στους ηλικιωμένους δεν αναγνωρίζεται ούτε ανιχνεύεται συστηματικά από τους επαγγελματίες υγείας. [2]
Πως γίνεται ο έλεγχος για δυσθρεψία;
Υπάρχουν διάφορα επικυρωμένα τεστ ελέγχου της δυσθρεψίας στην κοινότητα με πιο αντιπροσωπευτικό το ΜΝΑ (mini-nutritional assessment test).
Πως γίνεται η διάγνωση της δυσθρεψίας;
Προσφάτως θεσπίστηκαν κριτήρια διάγνωσης της δυσθρεψίας από το Global Leadership Initiative on Malnutrition (GLIM) που επικεντρώνονται σε 3 φαινοτυπικά κριτήρια, την απώλεια σωματικού βάρους, τον χαμηλό δείκτη μάζας σώματος και τη χαμηλή μυϊκή μάζα και δυο αιτιολογικά κριτήρια, την ελαττωμένη πρόσληψη τροφής και την ύπαρξη νόσου ή φλεγμονής. [3]
Για να δείτε ολόκληρο το άρθρο του Global Leadership Initiative on Malnutrition (GLIM) που δημοσιεύθηκε το 2018, παρακαλώ πατήστε εδώ
Εργαλείο αναγνώρισης των ασθενών με δυσθρεψία
Με βάση τα παραπάνω κριτήρια, η Nutricia δημιούργησε ένα χρήσιμο ‘δίσκο’ για την άμεση αναγνώριση των ασθενών με εγκατεστημένη δυσθρεψία ή με ρίσκο δυσθρεψίας.
Προσαρμοσμένο από: Cederholm T, et al, Clinical Nutrition, 2018.
Επικοινωνήστε μαζί μας καλώντας στο 800 11 68 600 (κλήση από σταθερό χωρίς χρέωση) ή στέλνοντας e-mail στο info@nutriciaprofessionals.gr και ζητήστε να σας αποσταλεί ο δίσκος αξιολόγησης της δυσθρεψίας μαζί με ενημερωτικό υλικό.
1. Ahmed T, Haboubi N. Assessment and management of nutrition in older people and its importance to health. Clin Interv Aging 2010;5: 207–16
2. NutritionDay Worldwide [Internet]. [cited 2015 Oct 14]. Available from: http://www.nutritionday.org/en/about-nday/what-is-nutritionday/ index.html.
3. Jensen G.L. et al GLIM criteria for the diagnosis of malnutrition: A consensus report from the global clinical nutrition community. J. Parenter. Enter. Nutr. 2019, 38, 1–9.
